موعود : درآمدی بر یک نظریه

مشخصات کتاب

نویسنده : سید مجتبی آقایی

ناشر: موعود

مقدمه

در این نوشتار اصل بر این بوده که در مقایسه میان ادیان گوناگون، با رعایت بی طرفی، به تحلیل علمی پرداخته شود; از این رو اسامی مقدّسین و نام آورانِ همه ی مذاهب _ بجز در نقل قول ها _ بدون ادات احترام چون: حضرت، اشو، علیه السّلام و غیره، ذکر شده است.در تمام دین های الهی و نیز بسیاری از مکتب های بشری، این اتّفاق نظر وجود دارد که ستم و شرّ و بدبختی، دیری نخواهد پایید و بالاخره عرصه ی گیتی شاهد خیزش «کسی» خواهد بود که غلبه ی نهایی عدل، نیکی و آسایش را به ارمغان خواهد آورد. این «کس» را در زرتشتی گری «سوشیانت» [1] نام نهاده اند; در یهودیّت «مسیحا»یش خوانده اند، در اسلام و تشیّع، «مهدی»اش می نامند و حتّی در مکتبی الحادی چون مارکسیسم، این «کس» را می توان در هیأتِ «پرولتاریا»ی مسلّط بر جامعه های آینده مشاهده کرد. اقوام بدوی در گوشه و کنار گیتی نیز در این باورمندی همراه ادیان و مکاتب هستند که از جمله ی آنان می توان از باور «اینکاها» به «ویراکوچا» [2] (ایزدی که پس از آفرینش گیتی، روزی بازخواهد گشت و شادی و بهره مندی را به ارمغان خواهد آورد) یا باورِ ساکنان جزایر ملانئید به بازگشت دوباره ی یک پادشاه (که فقر و رنج را از میان خواهد برداشت) اشاره کرد. از این هاگذشته تر، در میان باورهای بومی و محلّی نیز اشکال متنوّعی از باور به موعود را می توان یافت. مثلاً در بسیاری نقاط ایران با وجود پیشینه ی کهنِ اعتقاد به